पावसाने पिकांचं नुकसान भरपाई साठी करा पीकविमा क्लेम Pik Vima Claim 2024

Pik Vima Claim 2024: परतीचा पाऊस हा शेतीसाठी अनेकदा घातक ठरतो. गेल्या काही दिवसांपासून राज्याच्या विविध भागांत या परतीच्या पावसाने प्रचंड धुमाकूळ घातला आहे. यामुळे शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान होत आहे. काढणीच्या अवस्थेतील उडीद, मूग, सोयाबीन यांसारखी पिके मोठ्या प्रमाणात खराब झाली आहेत. कापूस वेचणी चालू असताना कापसाचे देखील मोठे नुकसान झाले आहे. तुरीच्या पिकात सुद्धा पाणी साचल्याने नुकसान होत आहे. अशा परिस्थितीत खरीप पिकांचे होणारे नुकसान शेतकऱ्यांना आर्थिक संकटात ढकलत आहे.

पीक विमा योजना आणि त्याचा उपयोग

या गंभीर स्थितीत शेतकऱ्यांना मदतीचा एक महत्त्वाचा आधार म्हणजे पीक विमा योजना. राज्यात अनेक शेतकरी पीक विम्याचे हप्ते भरतात, जेणेकरून हवामानातील अनपेक्षित बदलामुळे होणारे नुकसान भरून निघावे. पीक विमा योजनेचा दावा दाखल करून नुकसान भरपाई मिळवणे ही एक सोपी आणि अत्यंत उपयुक्त प्रक्रिया आहे.

दावा दाखल करण्याचे मार्ग

पीक विमा दावा दाखल करण्यासाठी शेतकऱ्यांना दोन पद्धती उपलब्ध आहेत – ऑनलाइन आणि ऑफलाइन. बहुतांश शेतकरी आता ऑनलाइन प्रक्रियेचा वापर करतात, कारण ती जलद आणि सोपी आहे. या लेखात आपण पीएमएफबीवाय (प्रधानमंत्री फसल बीमा योजना) अॅपच्या माध्यमातून दावा कसा दाखल करावा, याची माहिती घेऊ.

पीएमएफबीवाय अॅप्लिकेशनचे अपडेट

जर तुमच्याकडे पीएमएफबीवाय अॅप्लिकेशनच्या जुनी आवृत्ती असेल तर ती डिलीट करून नवीन आवृत्ती इन्स्टॉल करणे आवश्यक आहे. नवीन आवृत्ती अनेक सुधारणा आणि सोयीसुविधा घेऊन येते. या अॅपच्या माध्यमातून तुमचा दावा दाखल करणे सोपे होते.

अॅप्लिकेशनमध्ये लॉगिन प्रक्रिया

अॅप्लिकेशन ओपन केल्यानंतर तुम्हाला लॉगिन करण्यासाठी दोन पर्याय दिसतात:

1. मोबाइल नंबरद्वारे लॉगिन
2. गेस्ट म्हणून लॉगिन

मोबाइल नंबरद्वारे लॉगिन करण्यासाठी तुम्हाला ओटीपी मिळतो, ज्याच्या मदतीने तुम्ही लॉगिन करू शकता. जर तुमचे रजिस्ट्रेशन आधीपासूनच झाले असेल तर तुमचा पासवर्ड टाकून सुद्धा लॉगिन करता येईल. लॉगिन केल्यानंतर तुमच्या समोर एक इंटरफेस उघडतो, जिथे तुमच्या पॉलिसींची माहिती दिसते.

क्रॉप लॉस इंटीमेशन म्हणजे काय?

पीक नुकसानीचा दावा दाखल करण्याची प्रक्रिया ‘क्रॉप लॉस इंटीमेशन’ या पर्यायाद्वारे होते. क्रॉप लॉस इंटीमेशनवर क्लिक केल्यानंतर, तुमच्यासमोर एक पेज उघडते. त्यावर तुम्हाला राज्य, हंगाम, योजना इत्यादींची निवड करावी लागते.

1. राज्य: महाराष्ट्र सिलेक्ट करा.
2. हंगाम: खरीप पिकांसाठी खरीप सिलेक्ट करा.
3. योजना: पीएमएफबीवाय (प्रधानमंत्री फसल बीमा योजना) किंवा संबंधित योजना निवडा.
4. पुढे प्रोसीडवर क्लिक करा.

नुकसान कशाप्रकारे दाखवायचे?

तुमच्या समोर आता तुमच्या पॉलिसीची माहिती येईल, जिथे पिकांचे नाव दिसेल. तुम्ही ज्या पिकाचे नुकसान झाले आहे, ते निवडून पुढे जावे. इथे तुमच्या पिकाची काढणी किंवा उभ्या पिकांची स्थिती तपासून योग्य पर्याय निवडणे आवश्यक आहे. तूर, उडीद, मूग, सोयाबीन यासारखी पिके, ज्यांची काढणी अद्याप झाली नसेल, ती उभ्या पिकांमध्ये येतात. जर कापणी झालेली असेल तर ‘हार्वेस्टेड’ पर्याय निवडावा लागेल.

नुकसानीची कारणे आणि तारीख निवडणे

तुम्हाला तुमच्या पिकाच्या नुकसानीचे कारण निवडावे लागेल. सध्या अतिवृष्टी आणि सतत पाऊस यामुळे मोठ्या प्रमाणात नुकसान होत आहे. अशावेळी ‘एक्सेस रेनफॉल’ हा पर्याय निवडता येतो. याशिवाय इतरही कारणे दिलेली असतात जसे की रोग, दुष्काळ, ढगफुटी इत्यादी. नुकसान कधी झाले याची तारीख आणि वेळ सुद्धा अचूक निवडावी लागते.

नुकसानाचे टक्केवारीनुसार प्रमाण दाखवणे

तुम्हाला नुकसानीचे प्रमाण टक्केवारीत भरायचे असते, उदा. 60%, 70%, 80% किंवा 100%. वास्तविक नुकसान किती झाले याचा अंदाज घेऊन योग्य टक्केवारी निवडणे आवश्यक आहे.

पिकाचा फोटो अपलोड करणे

तुमच्या पिकाचे नुकसान दाखवण्यासाठी त्याचा फोटो अपलोड करणे अनिवार्य आहे. यामुळे पंचनामा करणाऱ्या अधिकाऱ्यांना प्रत्यक्ष परिस्थितीची माहिती मिळते.

कमेंट्स देणे

तुमच्या पिकाच्या नुकसानीसंबंधी काही विशेष माहिती असल्यास ती कमेंट्समध्ये नमूद करता येते. उदाहरणार्थ, पिकाची अवस्था, पाण्याचे प्रमाण, हवामान इत्यादींची माहिती देता येईल.

दावा सबमिट करणे

सर्व माहिती भरल्यानंतर सबमिटवर क्लिक करा. दावा सबमिट होताच तुम्हाला एक इंटीमेशन नंबर दिला जाईल, जो दावा प्रक्रियेच्या पुढील तपशीलांसाठी उपयुक्त ठरतो.

पंचनामा आणि दावा प्रक्रिया

दावा सबमिट केल्यानंतर पंचनामा प्रक्रिया सुरू होते. अनेक वेळा पंचनामा यादृच्छिकपणे (रँडम) होतो. यामध्ये अधिकारी शेतात येऊन पिकाची प्रत्यक्ष तपासणी करतात. पंचनाम्यानंतर नुकसानाच्या प्रमाणानुसार क्लेम पास केला जातो. जर पंचनाम्यात काही त्रुटी आढळल्या, तर दावा नाकारला जाऊ शकतो.

पीक विमा योजनेचे महत्त्व

पीक विमा योजना शेतकऱ्यांना हवामानातील बदलांपासून संरक्षण देते. परतीच्या पावसामुळे नुकसान झाल्यास शेतकऱ्यांना आर्थिक मदत मिळवणे सहज शक्य होते. शेतकऱ्यांनी वेळोवेळी विमा हप्ते भरून ठेवणे आणि आपली पॉलिसी वेळेवर अद्ययावत ठेवणे महत्त्वाचे असते. पीक विमा योजना ही शासनाची एक महत्वाची योजना आहे, जी शेतकऱ्यांच्या हितासाठी आहे.

विमा रक्कम आणि भरपाई

विमा कंपनी शेतकऱ्यांना त्यांच्या नुकसानीची भरपाई देते. विम्याचे हप्ते शेतकऱ्यांनी वेळेवर भरले असतील आणि नुकसान झाल्यानंतर योग्य दावा दाखल केला असेल, तर विमा कंपनीकडून नुकसान भरपाई दिली जाते.

नुकसान भरपाई मिळवण्याचे फायदे

1. शेतकऱ्यांना आर्थिक संकटातून सावरण्यास मदत मिळते.
2. पुढील हंगामासाठी आवश्यक खर्च भागवता येतो.
3. शेतकऱ्यांचा आत्मविश्वास वाढतो आणि शेतीवर अधिक लक्ष केंद्रित करता येते.

शेतकऱ्यांना दिलेली मार्गदर्शन

शेतकऱ्यांनी सततच्या पावसामुळे होणारे नुकसान लक्षात घेऊन वेळेवर दावा दाखल करावा. ज्या भागांत सतत पाऊस सुरू आहे, तिथे शेतकऱ्यांनी काढणीच्या अवस्थेतील पिकांची माहिती द्यावी. पीक विमा योजनेंतर्गत ऑनलाइन पद्धतीने दावा दाखल करणे आता अधिक सुलभ झाले आहे, त्यामुळे जास्तीत जास्त शेतकऱ्यांनी याचा वापर करावा.

काढणीपूर्वीचे नुकसान

अशा परिस्थितीत, शेतकऱ्यांनी पीक विमा योजनेचा लाभ घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. शेतकऱ्यांच्या आर्थिक सुरक्षिततेसाठी हा एक प्रभावी उपाय आहे. पीक विमा योजनेंतर्गत झालेल्या नुकसानीचा दावा लवकरात लवकर दाखल करावा, जेणेकरून नुकसान भरपाई मिळवणे शक्य होईल.

शेवटची सूचना

पीक विमा दावा दाखल करताना शेतकऱ्यांनी सर्व माहिती अचूकपणे भरावी. पिकाच्या नुकसानीचे फोटो अपलोड करणे आणि नुकसान भरपाईची प्रक्रिया व्यवस्थित पार पाडणे महत्वाचे आहे. पीएमएफबीवाय अॅपच्या माध्यमातून ऑनलाइन पद्धतीने दावा दाखल करणे आता शेतकऱ्यांसाठी सोपे आणि जलद झाले आहे.

शेतकऱ्यांनी या प्रक्रियेचा पुरेपूर वापर करून

नुकसान भरपाई मिळवावी आणि शेतीच्या उत्पादनात सातत्य ठेवावे.